⚖️ Q&A: ล่ามในศาลต้องมี “จริยธรรม” แบบไหน

หลายคนอาจไม่เคยรู้ว่า “ล่ามในศาล” ไม่ได้เป็นเพียงผู้แปลภาษา แต่เป็น “กลไกสำคัญของกระบวนการยุติธรรม” เพราะทุกคำที่ล่ามถ่ายทอดออกไป — อาจเปลี่ยนชะตาคดีได้ทั้งคดี!สำนักงานศาลยุติธรรมจึงได้จัดทำ “ประมวลจริยธรรมล่ามในศาลยุติธรรม” ขึ้น เพื่อเป็นแนวทางให้ล่ามทุกคนปฏิบัติหน้าที่ด้วยความเที่ยงธรรม

❓Q: ทำไมต้องมี “ประมวลจริยธรรมล่ามในศาล” ด้วย

เพราะศาลคือพื้นที่ที่ทุกคำพูดมีผลทางกฎหมาย ล่ามจึงต้องมีมาตรฐานเดียวกันทั่วประเทศ ทั้งในด้านความซื่อสัตย์ ความเป็นกลาง และความรับผิดชอบ เพื่อให้ศาลมั่นใจว่าการแปลนั้น “ถูกต้อง ครบถ้วน และไม่บิดเบือนความจริง”

⚖️ Q: แล้ว “ความเป็นกลาง” ของล่ามหมายถึงอะไร

หมายถึง ล่ามต้องไม่เข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง และต้องเปิดเผยต่อศาลทันทีหากมีผลประโยชน์ขัดกัน เช่น ล่ามเป็นเพื่อน ญาติ หรือเคยเกี่ยวข้องกับคู่ความมาก่อนล่ามคือ “เสียงของความยุติธรรม” ไม่ใช่ “เสียงของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง”

🧠 Q: ล่ามต้องเตรียมตัวอย่างไร ก่อนขึ้นศาล

ต้องศึกษาคำศัพท์เฉพาะด้านกฎหมาย เตรียมตัวทั้งทางภาษาและจิตใจให้พร้อม และถ้าเห็นว่าคดีนั้นซับซ้อนเกินความสามารถ ควรแจ้งเจ้าหน้าที่เพื่อให้ศาลพิจารณาเปลี่ยนตัวล่ามได้เพราะการรู้ “ข้อจำกัดของตนเอง” คือจริยธรรมอย่างหนึ่งเช่นกัน

🗣️ Q: ล่ามสามารถให้คำแนะนำคู่ความได้ไหม

ไม่ได้ค่ะ ❌ล่ามทำหน้าที่ “แปล” เท่านั้น ไม่สามารถให้คำปรึกษา แสดงความคิดเห็น หรืออธิบายเพิ่มเติมแทนทนายความได้ เพื่อป้องกันการเข้าใจผิดหรือมีผลกระทบต่อคดี

👩🏻‍⚖️ Q: ล่ามต้องเคารพศาลอย่างไร

ล่ามต้องพูดด้วยน้ำเสียงเหมาะสม แต่งกายสุภาพ และปฏิบัติตามระเบียบของศาลอย่างเคร่งครัด หากประพฤติไม่เหมาะสม ศาลมีอำนาจเตือน ปรับ หรือสั่งให้ออกจากห้องพิจารณาได้

🔒 Q: แล้วเรื่อง “ความลับของคดี” ล่ามต้องทำอย่างไร

ล่ามต้องรักษาความลับทุกอย่างที่ได้รู้จากการปฏิบัติหน้าที่ แม้คดีนั้นจะจบไปแล้วก็ตามยกเว้นเพียงกรณีที่ข้อมูลนั้นอาจก่อให้เกิดอาชญากรรม หรือเป็นภัยต่อชีวิตผู้อื่น — จึงสามารถรายงานต่อศาลได้

🧾 Q: ศาลตรวจสอบคุณสมบัติล่ามอย่างไร

หากศาลเห็นสมควร สามารถสั่งให้ล่ามแสดงหนังสือรับรองการฝึกอบรม หรือเอกสารยืนยันประสบการณ์การแปล เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในความสามารถและความเป็นมืออาชีพของล่าม

💬 บทสรุป

“ล่ามศาล” ไม่ได้ทำหน้าที่แค่แปลภาษา แต่เป็น “สื่อกลางแห่งความยุติธรรม”จริยธรรมที่มั่นคง คือเกราะป้องกันความผิดพลาดในทุกถ้อยคำที่ถ่ายทอด

📘 อ่านฉบับเต็มของ “ประมวลจริยธรรมล่ามในศาลยุติธรรม” (ภาษาไทย–อังกฤษ): [https://www.seaproti.org/article/revisiting-the-code-of-ethics-for-thai-court-registered-interpreters/]#ล่ามศาล #จริยธรรมล่าม #ศาลยุติธรรม #InterpreterEthics #JusticeThroughLanguage #SEAProTI